Politieke ledenraad 8 oktober
Zaterdag 8 oktober 2022 hield de PvdA een Politieke Ledenraad in Apeldoorn. De gehele ledenraad stond, vonden wij, volledig in het teken van de ontmoetingsdemocratie; de ledendemocratie kwam niet aan bod. Ook in de voorbereiding naar de ledenraad ging het mis.
Ledenkamer nog steeds niet op orde, maar er wordt aan gewerkt
Attje Kuiken legde duidelijk uit wat er was misgegaan tijdens de kwestie met Khadija Arib
De openstelling van de Ledenkamer, voor het indienen van moties voor de Politieke Ledenraad in de aanloop van de ledenraad, verliep niet goed: de communicatie hierover vanuit het partijbestuur was gebrekkig en niet duidelijk en daar werden de leden niet op gewezen. Er werd, tegen eerdere afspraken in, ook geen herinneringsbericht over de (beperkte) openstelling gestuurd. Daarnaast werd niet bericht over de stand van zaken van de afhandeling van de moties en evenmin werd informatie over het Stemlokaal gegeven. Daardoor was het voor de leden totaal onduidelijk welke moties het gehaald hadden. Op deze manier werd geen recht gedaan aan de inspanning van de leden die de moties hadden ingediend. Dit is ook in strijd met de statuten en reglementen. Die werden in de aanloop naar en op de ledenraad zelf niet goed opgevolgd. Dit moet echt anders, want dit is een belangrijk aspect van de ledendemocratie!
In rapport dat Permanente Werkgroep Ledendemocratie vorig jaar juli (!) uitbracht staat onder meer dat de partijdemocratie bestaat uit zowel formele als informele ontmoetingsdemocratie is. Zij geven daarbij de volgende toelichting (pag. 10):
“De leden van de PvdA vormen samen de rode familie van sociaaldemocraten. Alle leden beschikken over formele rechten waarmee zij hun stem kunnen laten horen bij interne besluitvorming, bijvoorbeeld tijdens het congres. Dit is de formele ledendemocratie. Bij een familie horen houdt echter meer in dan alleen het uitoefenen van rechten. Daarom is er ook informele ontmoetingsdemocratie nodig, waarbinnen leden elkaar ontmoeten, met elkaar in gesprek gaan, het debat wordt gevoerd en groepsgevoel en saamhorigheid ontstaan. Ontmoetingsdemocratie is de noodzakelijke voedingsbodem waarop ledendemocratie plaatsvindt. Samen vormen ze de partijdemocratie.”
Terugkijkend op de politieke ledenraad kunnen we stellen dat het daarbij vooral om de ontmoetingsdemocratie ging en niet om de ledendemocratie, terwijl dat zeker ook onderdeel ervan zou moeten zijn.
Ontmoetingsdemocratie liep wel goed
Die ontmoetingsdemocratie verliep over het algemeen goed. Begonnen werd met de kwestie Khadija Arib. Fractievoorzitter Attje Kuiken gaf een duidelijke uiteenzetting en was ook open over wat er binnen de Tweede Kamerfractie èn binnen de partij mis was gegaan en waar niet adequaat op gereageerd was. Ook gaf ze toe dat de PvdA de brief van verschillende fracties met het ultimatum aan het presidium over het proces wèl had moeten ondertekenen. Zowel Attje als partijvoorzitter Esther-Mirjam Sent gaven aan dat ze met Arib steeds contact hebben. Vragen uit de zaal werden goed beantwoord. Een oproep uit de zaal mondde uit in een applaus voor de mens Khadija Arib. De kou was hiermee voor de aanwezigen wel uit de lucht. De schade die de partij heeft opgelopen natuurlijk niet…
Ook het gesprek over de samenwerking met GroenLinks verliep goed. Maar met de andere poot van de partijdemocratie, de ledendemocratie, is het nog steeds niet goed. Naar de reden daarvoor is het gissen. Het kan zijn dat het nieuwe partijbestuur het ontmoeten van de leden onderling belangrijker vinden dan ledendemocratie. Maar het kan ook zijn dat het partijbestuur er moeite mee heeft de regels voor ledendemocratie weer op te schalen naar het oude niveau. De nabije toekomst zal het uitwijzen.
Enige motie
De enige motie die op de ledenraad aan de orde kwam ging over het gezamenlijk bouwen aan een verhaal dat GroenLinks en PvdA verbindt en inspireert; 85% stemde voor deze motie. Opvallend was dat er verder geen gesprek/discussie/afstemming met de fractie was over actuele vraagstukken, waarvoor de ledenraad juist is bedoeld. In het middagprogramma met de sub sessies ging het ook vooral om ontmoeting. Teleurstellend dat er tijdens de politieke ledenraad geen enkele aandacht was voor ledendemocratie en ook geen sub sessie daarover.
In de wandelgangen heb ik Esther-Mirjam Sent aangesproken en haar gevraagd naar de stand van zaken van de ledendemocratie. Het wachten is op een nader overleg met de Permanente Werkgroep Ledendemocratie en het partijbestuur. Naar verwachting zou dat binnen een maand moeten plaatsvinden. Met het Rode Nest komt er ook een vervolggesprek over ledenpanels. Er is een nieuwe medewerker op het partijbureau gekomen die ledenpanels en ledendemocratie in zijn portefeuille heeft.
Het is jammer dat het er na de zomervakantie nog niet van gekomen is dit op te pakken, zoals ik in de vorige nieuwsbrief aankondigde. Maar het komt er aan, verzekerde de partijvoorzitter mij. Wij blijven hopen…
Aan één aspect van de ledendemocratie is de afgelopen tijd wel aan gewerkt. Het partijbestuur had namelijk al eerder besloten om de Ledenkamer, waar leden moties en amendementen kunnen indien en steun daarvoor werven, te verbeteren met een nieuwe versie. Er waren veel klachten over de gebruiksvriendelijkheid e.d. daarvan. In de afgelopen tijd is dit aangepakt. We zijn benieuwd naar het resultaat! Dat kunnen we vanaf 11 november zien, als de nieuwe Ledenkamer open gaat in de aanloop naar het congres van 4 februari 2023.
Hans Aertsen