Interview met Hans Aertsen over ledenpanel verkiezingscampagne Gewest Utrecht
Hans Aertsen is de geestelijk vader en uitvoerder/begeleider van het “Ledenpanel” zoals dat door het Rode Nest wordt gehanteerd om de mening van leden van een afdeling of gewest te peilen over één of meerdere (lokale) onderwerpen. Het laatste ledenpanel van het Gewest Utrecht, dat onlangs werd gehouden, had als doel de leden van dit gewest zoveel mogelijk bij het verkiezingsprogramma voor de Provinciale Statenverkiezing 2023-2027 te betrekken.
Na de uitwerking van de uitslagen van dit ledenpanel vertelde Hans de redactie dat de resultaten bijzonder waren. Reden waarom de redactie van de nieuwsbrief hem om een interview vroeg. Het resultaat leest u hieronder.
Leden zijn zeer betrokken, maar ook kritisch op de partij
Nooit eerder waren de bijdragen aan de Open Vragen zo uitvoerig
- Wat is er zo bijzonder aan dit ledenpanel?
Het bijzondere van dit ledenpanel is dat er uit de leden zoveel concrete informatie naar voren komt die in de strategie van de campagne van het gewest gebruikt kan worden. Het ledenpanel is voor het gewest Utrecht gehouden, maar elk gewest kan met de uitkomsten ervan zijn voordeel doen. Met deze uitkomst wordt de grote waarde van dit instrument opnieuw bewezen. In dit ledenpanel heeft 15,5% van de aan geschreven leden van het gewest Utrecht zich uitgesproken; dat gebeurt in de praktijk van de een ledenbijeenkomst niet op deze schaal.
- Waarom moet iedereen die de komende tijd bij de campagne voor Provinciale Staten betrokken is, de uitslagen van dit panel lezen?
Met de uitkomsten worden feitelijk alle aspecten die voor de komende campagne van belang zijn, aangestipt. De campagne wordt door de leden als heel belangrijk ervaren. Enerzijds omdat de partij in de ogen van veel respondenten er niet goed voor staat, anderzijds omdat er veel uit te leggen valt waar de partij voor staat. Uit de antwoorden komen ook de dilemma’s waar het campagneteam voor staat duidelijk naar voren, zoals wel of niet tijdens de campagne inspelen op landelijke issues, de nadruk op fusie met GroenLinks en zo meer. De respondenten hebben ook duidelijke ideeën over hoe mensen weer geïnteresseerd kunnen worden in de politiek, op welke wijze de PvdA in deze campagne de aandacht van de kiezer dient te vragen en wat volgens hen de reden is waarom het zeker nu belangrijk is om op de PvdA te stemmen. Wat ook opvalt is dat de leden daarbij veel bruikbare tips en adviezen geven. Met zo’n instrument als het ledenpanel kun je een schat aan informatie, die de leden bieden, aanboren, gebaseerd op hun ervaring en kennis, waardoor je de leden heel gemakkelijk kunt betrekken bij de partij. De uitkomsten helpen het campagneteam bij het ontwikkelen van campagne-activiteiten, zowel wat betreft aard als inhoud, juist ook door de grote diversiteit. Verder wordt het belang van deze verkiezingen voor de partij in allerlei bewoordingen benadrukt.
- In de samenvatting van het onderzoek stel je dat de antwoorden en reacties op de Open Vragen, gemeten naar kwantiteit en bruikbaarheid, als verbluffend moeten worden aangemerkt. Kun je dat nader toelichten?
Wat ik er verbluffend aan vind is dat de leden er zich niet gemakkelijk van af hebben gemaakt en dat het in totaliteit een goed beeld geeft van alle dilemma’s die spelen, maar ook hoe daarmee omgegaan zou kunnen worden. Zo geven ze er vaak een voorbeeld bij, hetgeen aangeeft dat ze er goed over na hebben gedacht, Er is dus veel tijd gestoken in het goed beantwoorden van de vragen en dat geeft aan dat men de campagne belangrijk vindt voor de partij. Omdat mensen hun opvattingen toelichten, zoals hierboven wordt geïllustreerd, en het dus niet alleen laten bij cryptologie, worden het zeer bruikbare tips. Wat verder opvalt is dat zoveel respondenten die moeite hebben genomen! Alles bij elkaar vormt het een rijke, bonte verzameling van meningen en goede ideeën.
- Waarom denk je dat de leden zoveel negatiever over de partij zijn gaan denken dan een paar jaar geleden?
De politiek en ook de partij staat volgens de leden te ver af van de mensen en weet niet wat de burgers bezig houdt. De respondenten van het ledenpanel zijn daar heel duidelijk in. De PvdA laat zich nu te weinig leiden door zijn sociaaldemocratische beginselen. De solidariteit zou veel meer moeten worden bevorderd door de partij. En de partij zou veel zichtbaarder moeten zijn en minder abstracties moeten hanteren. De partij werd ook geteisterd door interne problemen, zoals met Khadija Arib en Gijs van Dijk en dat droeg bij aan het negatieve imago. Opvallend zijn de ontboezemingen van leden die twijfelen of ze nog PvdA gaan stemmen. Zij vinden het onduidelijk waar de partij nog voor staat.
Ook een kenmerkende uitspraak uit de Open Vragen van dit ledenpanel vond ik: “Denk in oplossingen en laat dat ook centraal staan in de campagne. Er zijn op dit moment veel problemen, mensen hebben het niet gemakkelijk, laat zien dat je de partij bent die er voor hen is en die concrete oplossingen biedt”.
- Met welke acties zou de PvdA in deze campagne de aandacht van de kiezer moeten vragen?
Daar geeft dit ledenpanel ontzettend veel bruikbare reacties op. Zo vindt een aantal deelnemers dat de politiek te ver afstaat van de gewone mensen en dat de partij onvoldoende oog heeft voor de sociale behoeften van de burgers. Ook suggereren sommige deelnemers aan dit panel dat de partij meer medemenselijkheid moet tonen en vaak te abstract communiceert. Veel deelnemers vinden dat de partij terug moet naar de oude beginselen: solidariteit met de onderkant van de maatschappij en gelijke kansen voor iedereen. Het energiebeleid zou terug moeten naar de overheid, vindt een flink deel van de leden, en er moet worden doorgepakt op het gebied van het landbouwbeleid. Verder moet er meer focus komen op inhoudelijke onderwerpen en minder op interne fractiezaken of de media. Ook vindt men het nieuwe onderwerp maximum vermogen interessant om op door te gaan. Een deel vindt bovendien dat de PvdA zich meer moet laten zien op actiegebied. Vele soorten acties worden genoemd, zoals bijvoorbeeld het inzetten van social media.
- Geeft dit panel ook ideeën over hoe de samenwerking met GL zou moeten gaan?
Daar zijn de meningen over verdeeld. Nogal wat respondenten verwachten veel van de samenwerking met GroenLinks, ook tijdens de campagne, maar er wordt ook benadrukt dat de PvdA juist zijn eigen geluid moet laten horen. Er zijn ook leden die vinden dat de samenwerking op links breder zou moeten. Genoemd worden partijen als de SP, BIJeen en de PvdD waarmee samengewerkt kan worden om de invloed van links te versterken. Uit dit ledenpanel komt duidelijk naar voren dat mensen genoeg hebben van de rechtse politiek van de VVD/CDA/CU/D66 coalitie en snakken naar de menselijk maat in de politiek. Ook zou het aantal partijen dat nu aan de politiek deelneemt minder moeten worden.
- Kun je ons vertellen wat je verdere plannen zijn met het Ledenpanel?
Het Rode Nest vindt het spijtig dat het instrument ledenpanel nog zo weinig door afdelingen en gewesten wordt ingezet om de mening van de leden te vernemen. Want ook dit ledenpanel laat weer onomwonden zien hoe goed het werkt om op deze manier de leden te betrekken. Wij gaan door met dit te verduidelijken en zullen afdelingen en gewesten, die het ledenpanel willen gaan inzetten, helpen met het opstellen van de vragen en het verwerken van de uitkomsten.
- In die vijf jaar dat het Rode Nest het Ledenpanel gebruikt om de mening van de leden te peilen is wel gebleken dat het een goed instrument is voor dat doel. De partij houdt echter samenwerking op dit gebied nog steeds tegen. Wat zijn jullie plannen om daar verandering in te brengen?
De Werkgroep Ledendemocratie heeft in haar rapport het verder invoeren van het ledenpanel geadviseerd. Het Rode Nest is daarover met het partijbestuur in gesprek. Helaas heeft het geen hoge prioriteit. Na het congres van 4 februari gaan we weer om de tafel zitten. Het Rode Nest heeft aangeboden om mee te helpen bij de partij brede invoering van het ledenpanel. Het wil workshops organiseren en in eerste instantie de technische realisatie van de ledenpanels op zich nemen. Daarmee moet het voor afdelingen en gewesten eenvoudiger worden om dit instrument in te zetten. Wij hopen erg dat we de implementatie van deze plannen de komende maanden samen met het partijbestuur kunnen vorm geven en er daarna mee kunnen starten.
Margreet Elings