PvdA heeft behoefte aan diepgaande discussies over diepgaande onderwerpen
Het inzetten van ledenpanels alleen is niet voldoende om van de PvdA weer een levendige partij te maken die serieus nadenkt over mondiale crises. Als het Partijbestuur op de ingeslagen weg doorgaat om ledenraden en congressen te vervangen door niet voorbereide “pretbijeenkomsten” zullen we met de ledenpanels onvoldoende voortgang kunnen maken. Nu is het tijd voor serieuze veranderingen.
Partijbestuur moet afdelingen in staat stellen zinvolle inhoudelijke discussie te voeren
Coronacrisis, klimaatcrisis, biodiversiteitscrisis, Europese crisis, globaliseringscrisis…
Het Partijbestuur is positief over experimenten met ledenpanels…..
Maar is dat genoeg? Heeft de PvdA niet een discussie nodig van de orde van ‘Schuivende Panelen’ (voor wie zich dat nog herinnert). Ook nu schuiven alle panelen. Ter inspiratie:
https://patternsofmeaning.com/2020/04/02/coronavirus-spells-the-end-of-the-neoliberal-era-whats-next/
Het inzetten van ledenpanels -hoe sympathiek ook- is ten enenmale ontoereikend om van de PvdA een levendige partij te maken die serieus nadenkt over haar reactie op de mondiale systeemcrises.
Als het PB volhardt in haar koers om van ledenraden en congressen niet voorbereide ‘pretbijeenkomsten’ met peptalks te maken schieten we met panels (te) weinig op.
Wat voor nut hebben gewestelijke voorcongressen voor zulke ledenraden? Hoe kunnen afdelingen een zinvolle inhoudelijke discussie voeren als het Partijbestuur ze daartoe niet in staat stelt?
Het PB is vooralsnog niet van plan om te werken aan goede landelijke discussiemogelijkheden tussen leden. Maar zelfs als ze dat deden: een goede discussie vergt veel investeringen in goede voorbereiding en begeleiding, anders komt er niks van terecht.
Wicked problems
Europa verkeert al meer dan 10 jaar in een ernstige crisis. De instituties rond de Euro zijn absoluut niet toereikend om een ernstige crisis het hoofd te bieden, zo blijkt ook nu weer bij de enorme recessie als gevolg van het coronavirus. Wanneer heeft de partij voor het laatst een serieuze discussie over Europa gevoerd? Welke instituties heeft de partij nog om zulke discussies te ondersteunen? De Europawerkgroep is ter ziele, de adviesraad die de fractie moest adviseren opgeheven. De klimaatcrisis vraagt om een totale omvorming van onze manier van leven. Het Nederlandse Klimaatakkoord grijpt in op alle facetten van onze samenleving en het Europese programma waar Timmermans aan werkt, zal daar nog een schep bovenop doen. Maar wanneer heeft de partij een diepgravende discussie over klimaatbeleid gevoerd? Het ‘Toekomstlab Duurzaamheid’ is een schoolvoorbeeld van hoe het niet moet: niet-voorbereide, ongestructureerde discussie over dit enorme thema. Het leverde dan ook weinig op. Zie https://mijn.pvda.nl/documenten/toekomstlab-duurzaamheid-verslag-bijeenkomst-1-feb-2020-zwolle.pdf/ De PvdA-werkgroep Duurzame Energie, die zich al jarenlang met dit thema bezighoudt, wordt stelselmatig genegeerd bij de voorbereiding van zulke klimaatdiscussies (en tegengewerkt als ze klimaatdiscussies op ledenraden wil organiseren).
Deze voorbeelden kunnen makkelijk uitgebreid worden met de biodiversiteitscrisis, de opkomst van China in het globale kapitalisme of de gebleken kwetsbaarheid van de geglobaliseerde economie in tijden van een pandemie.
Wicked discussions
Ter verdediging van het Partijbestuur: het vergt enorm veel inzet om met 40.000 leden een zinvolle discussie te voeren over complexe zaken als Europa, het klimaatbeleid, globalisering of de biodiversiteitscrisis. ‘Schuivende Panelen’ was een enorme klus. Je moet wel heel zeker zijn van de noodzaak van die discussie om die investering te willen doen. Ik herinner me een PvdA-congres over het zorgstelsel. In Nijmegen was naast mij nog één afdelingslid gekomen om dat congres voor te bespreken… Is dat ledendemocratie?? Is het wel mogelijk om zulke complexe problemen met een grote groep mensen zinvol te bespreken? Die vraag is natuurlijk ook belangrijk voor het maatschappelijk debat in het algemeen en raakt de kern van onze democratie.
En wie kan zulke discussies trekken? De fractie heeft moeite genoeg om het hoofd boven water te houden en – voldoende geïnformeerd – complexe beleidsthema’s te behandelen. De experts willen graag de fractie bijpraten maar zien weinig heil in discussies in kleine zaaltjes met ongeïnformeerde PvdA-leden. Het Partijbureau is niet toegerust om een grote inhoudelijke rol te spelen. De WBS heeft nog maar een piepklein bureau. En het laatste grote debatproject van de partij – het project ‘van Waarde’- is geen inspirerend voorbeeld: het doofde uit omdat de fractie geen behoefte had aan de aanbevelingen. Overvragen we niet met onze roep om ledendemocratie?
Nu al vele jaren het vermogen van de partij om zinvolle discussies te voeren kapot is gemaakt, vergt het een herculische inspanning op alle niveaus om dat te herstellen. Die problematiek overstijgt verre de mogelijkheden van ‘Het Rode Nest’. Dat concentreert zich voorlopig op het verder versterken van de ledenpanels. Begrijpelijk en terecht: dat zal al moeilijk genoeg zijn. Maar een goede inhoudelijke discussie over de vraag WAAROM een levendige partijdiscussie de daarvoor vereiste inspanning rechtvaardigt, is wenselijk. Het Partijbestuur belijdt met de mond al vele jaren braaf het belang van ledendemocratie maar koerst intussen vastberaden door naar een partij die alleen maar campagnemachine wil zijn en recruteringsvehikel voor partijvertegenwoordigers. Als dat niet fundamenteel verandert dan vallen ledenpanels in een vacuüm.