Al een paar keer hebben we in de nieuwsbrief en op de website aandacht besteed aan het ledenpanel dat het bestuur van de regio Eindhoven eind vorig jaar heeft gehouden. De manier waarop zij aan de ledendemocratie van onderop en het inzetten van het ledenpanel als hulpmiddel daarbij vorm en inhoud geven zijn goede leermomenten voor andere afdelingen.
Vanuit het Rode Nest benadrukken wij steeds dat het ledenpanel geen eenmalig kunstje is en dat het voor het bestuur niet vrijblijvend is. Het is ook geen referendum van de leden. Het vormt een startpunt voor verdere discussie met de leden. Het Rode Nest stelt voor het inzetten van het ledenpanel de responsiviteit van het bestuur als voorwaarde. Daarom maken wij met besturen, die het ledenpanel willen gaan inzetten in de lokale ledendemocratie, harde afspraken over de uitvoering en het vervolg. Ledenparticipatie kan alleen bestaan bij continuïteit van het fenomeen binnen het bestuur.
Hoe dit goed ingevuld kan worden laat het bestuur van de regio Eindhoven zien. De terugkoppeling die zij naar de respondenten van het ledenpanel hebben gedaan vinden wij een lichtend voorbeeld. Het is tevens gevat in een mooi en bemoedigend verhaal, maar sluit de ogen niet voor de werkelijkheid. Dat zowel het bestuur als de fracties zich zo kwetsbaar durven op te stellen is goed. Open communicatie tussen de leden is en blijft het overbekende antwoord om weer – samen sterk – te kunnen worden.
Hans Aertsen
Wat en waarom?
Resultaten Ledenraadpleging regio Eindhoven 2018
Maar weinig mensen zijn lid van een Nederlandse politieke partij; het zijn er een kleine 270.000 (bron DNPP 2018). De PvdA telt er ruim 42.000 en zit daarmee de grootste partij, het CDA, dicht op de hielen.
Een groot deel van onze leden beperkt haar bemoeienis met de partij tot het stemmen erop bij de verkiezingen. Een ander en aanzienlijk kleiner deel van de leden zet zich actief in voor de partij en wel in verschillende rollen en hoedanigheden, bijvoorbeeld als (burger)raadslid of als wethouder. Weer een ander deel van onze leden zit ergens tussen die twee polen in: zij nemen bijvoorbeeld regelmatig kennis van de berichtgeving op onze website en bezoeken de algemene ledenvergaderingen.
Wat al onze leden bindt is dat ze de sociaaldemocratie een warm hart toedragen. Daarom werden respectievelijk zijn ze tenslotte lid. Maar er is meer: ook alle leden hebben opvattingen en meningen over tal van belangrijke zaken, thema’s en ontwikkelingen die er in onze samenleving spelen en die hun bestaan raken.
Het primaire doel dat we met het in beeld brengen van de opvattingen en meningen van een groot of in ieder geval representatief deel van onze leden voor ogen hebben is om onze vertegenwoordigers – raadsleden en wethouders – (beter) in staat te stellen te bepalen voor welke zaken zij zich in gemeenteraden en gemeentebesturen vooral in moeten zetten.
Het tweede en secundaire doel is de ledendemocratie binnen de PvdA een ‘boost’ te geven. Dit omdat we van mening zijn dat een levendige ledendemocratie een vereiste is om het sociaaldemocratisch gedachtegoed dat ons bindt en de partij waarin en waarmee we dat gestalte proberen te geven toekomstbestendig te maken.
Tegen deze achtergrond moet het voornemen om werk te willen maken van het verbeteren van de ledendemocratie zoals het bestuur van de PvdA regio Eindhoven e.o. dat in haar ‘actieplan 2018’ opschreef worden begrepen.
Het is ons gelukt om in 2018 aan die belofte gestalte te geven. Belofte maakt tenslotte schuld nietwaar?
Hoe?
De eerste in eind 2018 gehouden ledenraadpleging zetten we als volgt op. We legden alle leden in de regio Eindhoven e.o. een vragenlijst voor met als centrale vraag ‘Wat wil ik mijn PvdA-raadslid/leden en wethouders voor deze periode vooral meegeven?’ Om niet in algemeenheden te blijven steken ‘vertaalden’ we die vraag in een 16-tal subvragen die ons daar een genuanceerd beeld van zouden kunnen geven.
Het maken van de opzet en het verwerken van de resultaten gebeurde in prettige samenwerking met het Rode Nest. Ter toelichting: het Rode Nest is een onafhankelijke denk- en ontwikkeltank m.b.t. de ledendemocratie binnen de PvdA.
De uitkomsten
In totaal hebben 115 van de in totaal 460 aangeschreven leden aan het panel deelgenomen. Zo’n 25% van de aangeschreven leden vulden de enquête in. Een ‘opbrengst’ waar we gezien de eerste ervaringen elders in ’t land trots op mogen zijn. Maar belangrijker: de uitkomsten leverden prima handvatten op waarmee de lokale fracties aan de slag kunnen en moeten.
Reacties fracties
Uiteraard brachten wij de uitkomsten van de ledenraadpleging onder de aandacht van de fracties. De reacties die dat bij hen opriep werden op de Algemene Leden Vergadering van 7 maart j.l. gepresenteerd.
Kort samengevat:
1. Son en Breugel: het ledenbestand lijkt erg vergrijsd te zijn. Omdat de actieve PvdA-leden binnen Son en Beugel een kleine hechte groep vormen, zaten er weinig verrassingen bij de antwoorden. Een punt sprong er echter wel uit, armoedebestrijding. Dat zal de fractie actiever gaan behandelen, met als eerste vragen hoe we die mensen kunnen vinden en hoe andere gemeenten ermee omgaan;
2. Nuenen: een prima initiatief, met een hoge score. De voornaamste thema’s zijn armoedebestrijding, wonen en duurzaamheid. Daarvoor zijn al gesprekken gevoerd met Yasin Torunoglu, de PvdA-wethouder in Eindhoven. Daarbij werd ook gepraat over de herkenbaarheid van de PvdA en de omvorming van bestuurderspartij naar actiepartij. Een ander vaak genoemd onderwerp was mobiliteit, de verkeersdrukte in Nuenen. Er wordt gepraat met Son en Breugel en Eindhoven om dit aan te kaarten bij Provinciale Staten;
3. Best: Best is een kleine afdeling met weinig actieve leden. Daarom stond er voor de fractie weinig nieuws in de ledenraadpleging. Het grootste probleem in Best is dan ook dat er te weinig mensen actief zijn binnen de PvdA;
4. Eindhoven: de fractie bedankt de mensen die de vragenlijst hebben ingevuld. Blijkbaar is de fractie toch niet zo zichtbaar als ze dachten. Maar er zijn ook veel complimenten voor de fractie. Er wordt veel gedaan in de wijken en voor de Eindhovense mensen. We moeten toch meer doen met de leden. We willen een avond organiseren voor leden, zodat er meer persoonlijke contacten komen. Ook moeten de activiteiten voor de permanente campagne verhoogd worden, zoals we bijvoorbeeld doen met de wijkestafette;
5. Waalre: er is een overleg met leden, fractieplus genoemd. Hoogstwaarschijnlijk zijn de meeste respondenten lid van dit overleg. Belangrijke thema’s, zoals duurzaamheid zouden steviger neergezet kunnen worden. Ook kunst en cultuur verdienen meer aandacht. De ledenraadpleging zou herhaald moeten worden, maar we missen bij de vragen wel de lokale thema’s;
6. Veldhoven: de fractie waardeert (de inspanningen, geleverd voor) de ledenraadpleging. Met het oog op de volgende gemeenteraadsverkiezingen zal zij (meer) aandacht geven aan het uitdragen van het programma. Kritische kanttekeningen plaatst de fractie bij de onderwerpen waaraan zij volgens de leden meer aandacht zou moeten besteden, te weten armoede, duurzaamheid/natuur/milieu, wonen en zorg en welzijn. Naar de mening van de fractie hebben deze onderwerpen wel degelijk hun aandacht. De noodzaak de communicatie richting leden te verbeteren, wordt her- en onderkend.
Conclusies en vervolg
Al met al kijkt het bestuur terug op een geslaagde eerste ledenraadpleging en ze is blij daartoe te hebben besloten. Het levert bruikbare reacties op waarmee we, zowel bestuur als fracties, zeker ons voordeel kunnen doen in ons politieke werk.
Natuurlijk is de gewenste ledendemocratie niet met een enkele ledenraadpleging ´voor de bakker’: dat veronderstelt beduidend meer. Om die reden willen wij ‘t niet bij een enkele ledenraadpleging laten. Het voornemen is dan ook u vanuit het bestuur dan wel vanuit de lokale fracties met enige regelmaat met vragen te blijven bestoken. Wij hopen dan ook graag weer op uw medewerking!
Johan Dunnewijk,
bestuur PvdA Eindhoven e.o.