Andere tijden vragen om andere strategieën
Met nostalgie denk ik terug aan de tijd dat de Partij van de Arbeid een machtsfactor was waar politiek en bestuurlijk Nederland niet omheen kon. Zeker in Amsterdam, mijn stad. “Wij” waren een PvdA-bolwerk. Dat was gewoon zo. Ik wist niet anders. In de periode 2006 tot 2010, toen ik tot de gemeenteraad mocht toetreden, hadden we maar liefst 20 van de 45 zetels. Ja, dat waren tijden om naar terug te verlangen! Maar ze komen niet meer terug.
Samengaan met een partij die onze idealen deelt zou ons versterken
“Laat een werkgroep uit PvdA en GL uitzoeken of er draagvlak is voor een fusie”
Andere tijden vragen om een andere aanpak. De veelheid van oorzaken voor dit verlies aan positie zal ik hier niet uitputtend analyseren. Er zijn deskundigen die dat beter kunnen. Dan gaat het over afgenomen partijtrouw door vaak wisselende verbindingen met steeds andere maatschappelijke belangenorganisaties, iets waaronder alle politieke organisaties in deze tijd lijden; een steeds verder versnipperend politiek landschap door de opkomst van one-issue partijen; verlies aan vertrouwen in overheid en politiek; het ik-tijdperk waarin persoonlijke ontplooiing voorop staat en een globaliserende wereld waarin economische krachten almachtig lijken te zijn, om maar wat te noemen.
Samen sterk
Een somber beeld dat weinig hoop biedt voor de idealen van de PvdA. Tot die idealen behoort echter ook “samen sterk”. Samen. Met wie dan?
Dat samen moet veel groter worden om van betekenis te kunnen zijn voor een Nederland waar toenemende economische groei niet slechts leidt tot toename van vermogen bij de vermogenden, maar tot meer bestedingsruimte voor de minvermogenden; waar niet de materiële kwantiteit maar de kwaliteit van leven prioriteit heeft en waar daarom de omslag naar milieuvriendelijke productie met gedurfde voortvarendheid wordt aangepakt; waar lasten worden afgewenteld op degenen die deze kunnen dragen en waardering voor zorg wordt uitgedrukt in een redelijke materiële levensstandaard. Om deze en andere PvdA-idealen te verwezenlijken hebben wij partners nodig die zich niet bij de eerste de beste verkiezingen weer van ons onderscheiden om zelf een zo groot mogelijk winst te behalen, maar partners waarmee wij een eenheid vormen, zodat wij de macht van het getal (de stemmenwinst) samen kunnen inzetten voor gedeelde idealen. Ja, ik bedoel een samensmelting van partijen met (grotendeels) overeenkomstige doelen tot één partij. Een fusie dus!
Dit is voor veel partijgenoten vloeken in de PvdA-kerk, zo heb ik al mogen ervaren. Misschien moeten we de wordingsgeschiedenis van CDA en GL eens onder de loep nemen om van te leren. Ook daar was destijds natuurlijk veel weerstand onder de verschillende “bloedgroepen” en gehechtheid aan de eigen identiteit, die overwonnen moest worden om weer een machtsfactor te vormen die voor de splinters, waartoe zij verworden waren, onmogelijk was.
Een duidelijke stip aan de horizon
Dit gaat natuurlijk niet van de ene dag op de andere. Het vergt een weg van eerst hechte samenwerking, maar wel met een duidelijke stip aan de horizon: de fusie. Die moet ervoor zorgen dat we de opdracht voor ogen te blijven houden en niet weer door vrijblijvendheid verzanden in gemakkelijke initiatieven voor de bühne, waarvan eerder met veel tamtam sprake is geweest en al spoedig niets meer werd vernomen.
Onze meest voor de hand liggende partner is natuurlijk Groen Links. Die partij staat het dichts bij ons en kan ons versterken waar het gaat om inzet op milieu- en klimaatbeleid. Wij hebben veel te bieden inzake sociaaleconomische programmapunten. Natuurlijk zijn er wederzijds concessies en compromissen nodig om tot een vruchtbare eenheid te komen. Het is de moeite waard om te verkennen of er ook bij GL vrije geesten zijn die een gezamenlijke toekomst willen onderzoeken. Een werkgroep uit beide partijen zou vervolgens, bij voorkeur in een “achterkamertje” (om te voorkomen dat het proces al meteen wordt belast met hijgerige persaandacht) een conceptplan moeten maken dat in beide partijen besproken kan worden.
Wellicht kan een succesvolle voortgang van het samensmeltingsproces andere partijen, die zich tot de linkerkant van het politieke spectrum willen rekenen, gewillig maken om zich bij ons aan te sluiten.
Sonja Hauet