Nieuwe partijvoorzitter zet in op ledendemocratie van onderop

Ruim een half jaar is ze nu bezig met het opnieuw vormgeven van het sterk afgeslankte partijbureau.
Zoiets gaat je niet in de koude kleren zitten. Maar Nelleke Vedelaar heeft haar ervaringen uit het land meegebracht en weet dat mensen het belangrijk vinden om greep te houden op hun eigen leven. Daarom zet ze zich in voor een meer door waarden gedreven maatschappij en een actiegerichte aanpak.

Interview met partijvoorzitter Nelleke Vedelaar:
Een top-down geleide partij past niet bij actiegerichte aanpak

Het Rode Nest ging op bezoek bij onze partijvoorzitter en stelde in aanloop naar het Congres de volgende vragen:

• Welke veranderingen in de Partij zijn nodig?
• Welke onderwerpen moeten van onderop en welke van bovenaf (door PB en Tweede Kamerfractie) opgepakt worden?
• Hoe zouden de veranderingen in het Partijbestuur een plaats moeten krijgen en wie gaan dat “trekken”?
• Hoe breng je het vertrouwen van de leden in de partij terug?
• Hoe kijkt de partijvoorzitter aan tegen de veelheid van moties die in de Politieke Ledenraad en op het Congres worden ingediend en kan zij aangeven waarom die leden dat doen?
• Hoe kan het partijbestuur bevorderen dat (weer) een echt debat op inhoud gaat worden gevoerd in de partij en dat we wegblijven van “incidentenpolitiek”?

Voordat we hieronder de antwoorden op de vragen kort samenvatten, eerst iets over de inzet van onze nieuwe voorzitter, waarbij haar lokale ervaringen haar belangrijkste inspiratiebron blijken. Het meest aansprekende voorbeeld, dat Nelleke met veel betrokkenheid verwoordde, zijn haar ervaringen met het Platform Humaan Asielbeleid in Zwolle. Iedere eerste donderdag van de maand ging het Platform op pad, megafoon in de hand, om vragen te stellen aan de inwoners van Zwolle met een gevarieerde achtergrond. Alle ruimte werd geboden aan de Zwollenaren zelf, hun ervaringen m.b.t. asielopvang, wel of geen overlast met het AZC en niet in de laatste plaats aan de asielzoekers zelf, als zij tenminste durfden!
Belangrijk is dat deze actie gedurende een lange periode werd voortgezet en zodoende voortdurend aandacht bleef krijgen.
Een tweede belangrijke ervaring is dat haar blik op wat bestuur op lokaal niveau inhoudt en wat landelijk wordt toegestaan in die periode heel scherp in beeld kwam. Op basis daarvan konden gerichte acties op lokaal niveau ingevuld worden: zo kon een aantal zaken goed geregeld worden en, samen met de Vereniging Nederlandse Gemeente en met de contacten uit bijv. de Tweede Kamerfractie, verbeteringen worden bepleit.

Welke veranderingen in de Partij zijn nodig?
Onze voorzitter bepleit een meer door waarden gedreven en actiegerichte aanpak. Heel belangrijk: een top-down partij past daar niet bij. Actieve leden moeten hun kaarten niet zetten op alleen maar beïnvloeding van de top en daarop willen sturen, maar ze moeten zich sterk maken voor zaken die zij willen bereiken; daarvoor  moeten zij acties in ledenvergaderingen en regionale actiecentra willen voorbereiden en uitvoeren.

Welke onderwerpen moeten van onderop en welke van bovenaf (door Partijbestuur en Tweede Kamerfractie) opgepakt worden?
De Tweede Kamerfractie komt binnenkort met de uitwerking van een aantal koerswijzigingen op landelijk niveau zoals m.b.t. pensioenen, vaste banen en sociale werkplaatsen. Maar let wel: onze agenda, ook landelijk en zelfs internationaal, moet van onderop bepaald worden.  Met meer dan 44.000 leden liggen er gelukkig volop kansen om gebruik te maken van het potentieel binnen en buiten onze vereniging. De actiecentra zijn de basis. Of het nu gaat om lokale vraagstukken of input voor landelijke en Europese vraagstukken, het begint in Club Noord, Oost, West en Zuid. Daar krijgt de landelijke politiek een lokaal gezicht en daar vertalen we de verhalen van mensen in een concrete politieke agenda.

Hoe zouden de veranderingen in het Partijbestuur een plaats moeten krijgen en wie gaan dat “trekken”?
Het partijbestuur gaat de komende maanden taken verdelen, maar veel van de uitvoering van plannen heeft altijd gelegen bij medewerkers van het partijbureau. De organisatie van het landelijk partijbureau ontwikkelt zich in de komende jaren tot een professioneel dienstverlenende vrijwilligerscentrale, aldus de voorzitter. Dit betekent dat het partijbureau, door sturing van het partijbestuur, moet richten op het vergroten van de zelfredzaamheid van leden en de vereniging. Anders gezegd: waar het partijbureau vroeger vaak zelf zaken regelde, zullen de leden en vrijwilligers in staat worden gesteld zelf resultaten te behalen. Daarbij hoort het kunnen loslaten en delen van verantwoordelijkheden.

Hoe breng je het vertrouwen van de leden in de partij terug?
Dit is de moeilijkste  vraag om te beantwoorden: vertrouwen komt te voet en gaat te paard. Tijdens haar campagne is dit de voorzitter ook gebleken. In de visie van Nelleke Vedelaar vormen vrijwilligers de kern van onze nieuwe vereniging. Daarom wordt de dienstverlening en bereikbaarheid uitdrukkelijk op hen ingericht. Zuinig zijn op vrijwilligers en steeds waardering laten blijken. In het algemeen geldt: procedures waar het moet, ruimte waar het kan.

Hoe kijkt de partijvoorzitter aan tegen de veelheid van moties die in de Politieke Ledenraad en op het Congres worden ingediend en kan zij aangeven waarom die leden dat doen?
De voorzitter vindt dat ledendemocratie te vaak blijft bij het indienen van moties en er geen fundamentele discussie over de inhoud plaatsvindt. Dit terwijl juist onze partij de plek voor de uitwisseling van ideeën zou moeten zijn. Om de ledendemocratie in de toekomst te versterken hebben is een werkgroep gevraagd zich te buigen over vernieuwende ideeën van samenkomen, debat, en digitale en fysieke inspraak voor leden en niet-leden. Komend congres zal hier ook mee geëxperimenteerd worden: vanuit Brabant wordt een subsessie georganiseerd met een volslagen nieuwe manier van discussiëren, over migratie wordt in Lagerhuisstijl gesproken, en alle leden kunnen input leveren voor het Europese Verkiezingsprogramma: niet door een motie in te dienen, maar door in gesprek te gaan met Europese politici, andere leden en de verkiezingsprogrammacommissie. Zo maak je écht werk van ledendemocratie.

Hoe kan het partijbestuur bevorderen dat er in de partij weer een echt debat op inhoud gaat worden gevoerd en dat we wegblijven van “incidentenpolitiek”?
Nelleke reageert enthousiast. Laat dit congres van komende zaterdag daar een mooi voorbeeld van worden! Geen moties, maar in gesprek met leden en volksvertegenwoordigers op zoek naar de vertaling van onze sociaaldemocratische idealen naar concrete maatregelen waar de samenleving echt wat aan heeft!

Louis Genet